İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Vize Soruları – Kocaeli Üni. Hukuk Fak.
OLAY I: Ahmet asgari ücretle, Mustafa’ya ait gıda işkolunda kurulu bir işyerinin, temizlik işlerini üstlenen Denizlin işçisi olarak çalışmaktadır. Bir süre sonra, Mustafa söz konusu işin yerine getirilmesi için önce Aydan ile daha sonra da Zafer ile anlaşır, Tüm bu_sözleşmelerde işçilerin işe alınması, nitelikleri, işten çıkartılması ve ücretlerinin belirlenmesi konularındaki vetkiler Mustafa’ya bırakılmıştı;. Bu çerçevede Mustafa, Ahmet’ten işini sürdürmesini istemiş, bunun sonucu olarak Ahmet aynen ve aralıksız olarak çalışmaya devam etmiştir. Bir süre sonra Ahmet söz konusu işyerinde benzer işler yapan ve Mustafa’ya bağlı olarak çalışan işçilere asgari ücretin çok üzerinde ücret ödendiğini belirterek kendisine de bu rakamlar üzerinden ücret ödenmesini talep etmiştir.
OLAY I: Ahmet asgari ücretle, Mustafa’ya ait gıda işkolunda kurulu bir işyerinin, temizlik işlerini üstlenen Denizlin işçisi olarak çalışmaktadır. Bir süre sonra, Mustafa söz konusu işin yerine getirilmesi için önce Aydan ile daha sonra da Zafer ile anlaşır, Tüm bu_sözleşmelerde işçilerin işe alınması, nitelikleri, işten çıkartılması ve ücretlerinin belirlenmesi konularındaki vetkiler Mustafa’ya bırakılmıştı;. Bu çerçevede Mustafa, Ahmet’ten işini sürdürmesini istemiş, bunun sonucu olarak Ahmet aynen ve aralıksız olarak çalışmaya devam etmiştir. Bir süre sonra Ahmet söz konusu işyerinde benzer işler yapan ve Mustafa’ya bağlı olarak çalışan işçilere asgari ücretin çok üzerinde ücret ödendiğini belirterek kendisine de bu rakamlar üzerinden ücret ödenmesini talep etmiştir.
Soru: Mustafa ile temizlik işini üstlenen Deniz, Aydan ve Zafer arasında ne tür bir ilişki vardır? Ahmet’in benzer işleri yapan işçilere daha yüksek ücret ödendiğini iddia ederek Mustafa’dan talepte bulunması mümkün müdür? )
OLAY II: Derya, uluslararası birj^isayjır–&iıkeliınjı Ankara Merkez ofisinde bir yıllık sözleşmeyle programcı olarak çalışmaktadjr. (Şöz konusu şlrke(in iç yönetmeliğ^^”^merkez ofiste en fazla bir~yıllık ve yenilenebilir sözleşmelerle uzman ve yerel personel ıstıhdanT^ctitebttece^^ralma yer verilmiştir. Derya’nrn sözleşmesi aralıksız yedi kez yenilenmiştir. Ancak yedinci kez yenilendikten altı ay sonra sözleşmeye işveren tarafından söz konusu ofisin kapatılacağı gerekçe gösterilerek son verilmiştir.
Soru: Derya’nm iş sözleşmesinin türü ve niteliği nedir? Derya, sözleşmesine işveren tarafından son verilmesi sonrasında herhangi bir hukuki taleptebulunabilir mi? Açıklayınız.
OLAY III: Şennin, Dilovası’nda bulunan petrokimya işkolunda kurulu bir işyerinin işverenidir jlşyerinin yakıt dolum bölümünde çalışan işçiler, yangın söndürme tertibatı bulunmadığını belirterek bu sistemin kurulması hususunda Şermin’den talepte bulunurlar. Ancak Şermin söz konusu sistem için gerekli bütçenin bulunmadığını belirterek bu talebi gelecek yıl yerme getırebileceğini belirtir. Bunun üzerine işçiler bu sistem kuruluncaya kadar çalışmayacaklarını bildirirler. Aynı şekilde işyerinin Hereke’deki satış bölümünde çalışan işçiler de bu talep yerine getirilinceye kadar çalışmama kararı alıriar.
Soru: Olaydaki işçilerin işverenden taleplerini değerlendirerek, işverenin cevabı sonrasında çalışmayı bırakmalarının hukuken mümkün olup olmadığını açıklayınız, işverenin bu durum karşısında elinde herhangi bir hukuki imkan mevcut mudur? Şermin bu talep üzerine işçilere gelecek yıl değil de 15 gün sonra söz konusu tertibatın kurulacağını söylemiş olsaydı bu soruya vereceğiniz cevap değişir miydi?
OLAY IV: Bülent, 4 yıldır Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İzsu A.Ş.’de çalışmakta olup bu şirkette görev yapan 40 denetçiden biridir. Bununla birlikte yapılan incelemeler esnasında Bülent in evinde kaçak su kullandığı tespit edilir ve bu hususa ilişkin olarak. 11.2007 tarihinde tutanak tutularak durumdan genel müdürlük haberdar edilir. 25.11.2007 tarihinde Bülent’in iş sözleşmesine son verilir.
Soru: Olayda ne tür bir fesih söz konusudur? işçi herhangi bir hukuki talepte bulunabilir mi? Bu çerçevede işçinin iş güvencesi hûTTüm ferinden yararlanması mümkün müdür? Açıklayınız.
Olay V: Aylin, 300 işçinin çalıştığı tekstil işkolunda kurulu bir işyerinde son ütücü olarak işe başlar. İş sözleşmesinde siparişlerin arttığı dönemlerde fazla çalışma yapılabileceği yönünde bir hüküm mevcuttur, iki yıl sonra dış piyasalardaki hareketlenmenin etkisiyle büyük bir parti taiep gelir ve bunun üzerine işveren işçilerden fazla çalışma yapmalarını ister. Ancak sözleşme hükümleri hatırlatılmasma rağmen Aylin gocuğunun sağlık problemlerini gerekçe göstererek fazla çalışmaya katılmaz ve kilit konumda olması nedeniyle siparişlerde gecikme yaşanmasına neden olur. Bunun üzerine işveren tarafından iş sözleşmesine son verilir,
Soru: Olayda ne tür bir fazla çalışma söz konusudur? Sözleşmedeki hükme rağmen Aylin’in fazla çalışma yapmaktan kaçınması mümkün müdür? Bu durum karşısında işverenin Aylin’in iş sözleşmesine son vermesi yerinde midir’
KOCAELİ HUKUK İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU
Bu ara sınav, Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesinde 7 OCAK 2008 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Sınavda kanun kullandırılmamıştır. Süre 90 dakika idi..
Açıklayınız.
Prof. Dr. Algun ÇİFTER-Prof. Dr. Z. Gönül BALKIR
Ankahukuk Sitesi kurucusu ve yöneticisi
