Bireylerin cinsel dokunulmazlık haklarını güvence altına alan Türk Ceza Kanunu’nun 102-105. maddeleri, toplumsal düzenin ve bireysel hakların korunması açısından hayati öneme sahip hükümler içermektedir. Bu çalışmada, TCK’nın “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar” başlıklı Altıncı Bölümü’nde düzenlenen;

1. Cinsel saldırı (madde 102)

2. Çocukların cinsel istismarı (madde 103)

3. Reşit olmayanla cinsel ilişki (madde 104)

4. Cinsel taciz (madde 105)

suç tipleri, hem özet hem de tam metinleriyle birlikte sistematik olarak incelenecek, cezai yaptırımlar ve nitelikli haller karşılaştırmalı olarak ele alınacaktır. Modern ceza hukukunun temel ilkeleri ışığında, bu suçların hukuki nitelikleri ve uygulamadaki önemine dair bir analiz sunulmuştur.

1. Cinsel Saldırı (TCK 102)

Cinsel saldırı

Madde 102- (Değişik: 18/6/2014-6545/58 md.)

(1) Cinsel davranışlarla bir kimsenin vücut dokunulmazlığını ihlâl eden kişi, mağdurun şikâyeti üzerine, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Cinsel davranışın sarkıntılık düzeyinde kalması hâlinde iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Fiilin vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda, on iki yıldan az olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur. Bu fiilin eşe karşı işlenmesi hâlinde, soruşturma ve kovuşturmanın yapılması mağdurun şikâyetine bağlıdır.

(3) Suçun;

a) Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,

b) Kamu görevinin, vesayet veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle,

c) Üçüncü derece dâhil kan veya kayın hısımlığı ilişkisi içinde bulunan bir kişiye karşı ya da üvey baba, üvey ana, üvey kardeş, evlat edinen veya evlatlık tarafından,

d) Silahla veya birden fazla kişi tarafından birlikte,

e) İnsanların toplu olarak bir arada yaşama zorunluluğunda bulunduğu ortamların sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,

işlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilen cezalar yarı oranında artırılır.

(4) Cinsel saldırı için başvurulan cebir ve şiddetin kasten yaralama suçunun ağır neticelerine neden olması hâlinde, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.

(5) Suç sonucu mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü hâlinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.

Madde Analizi

• Temel suç: Cinsel davranışlarla kişinin vücut dokunulmazlığını ihlal

  • Normal halde: 5-10 yıl hapis

  • Sarkıntılık düzeyinde: 2-5 yıl hapis

• Ağır hali: Vücuda organ/cisim sokulması → 12+ yıl hapis

• Özel haller: (Cezayı yarı oran artıran)

  • Savunmasız kişiye karşı

  • Kamu görevi/vesayet ilişkisi kötüye kullanımı

  • Silah veya çoklu faillik

  • Aile içi ilişkide

2. Çocukların Cinsel İstismarı (TCK 103)

Çocukların cinsel istismarı

Madde 103- (Değişik: 18/6/2014-6545/59 md.)

(1) (Yeniden düzenlenen birinci ve ikinci cümle: 24/11/2016-6763/13 md.) Çocuğu cinsel yönden istismar eden kişi, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Cinsel istismarın sarkıntılık düzeyinde kalması hâlinde üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (Ek cümle: 24/11/2016-6763/13 md.) Mağdurun on iki yaşını tamamlamamış olması hâlinde verilecek ceza, istismar durumunda on yıldan, sarkıntılık durumunda beş yıldan az olamaz. Sarkıntılık düzeyinde kalmış suçun failinin çocuk olması hâlinde soruşturma ve kovuşturma yapılması mağdurun, velisinin veya vasisinin şikâyetine bağlıdır. Cinsel istismar deyiminden; 

a) On beş yaşını tamamlamamış veya tamamlamış olmakla birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış,

b) Diğer çocuklara karşı sadece cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir nedene dayalı olarak gerçekleştirilen cinsel davranışlar,

anlaşılır.

(2) (Yeniden düzenleme: 24/11/2016-6763/13 md.) Cinsel istismarın vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda, on altı yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur. Mağdurun on iki yaşını tamamlamamış olması hâlinde verilecek ceza on sekiz yıldan az olamaz.

(3) Suçun;

a) Birden fazla kişi tarafından birlikte,

b) İnsanların toplu olarak bir arada yaşama zorunluluğunda bulunduğu ortamların sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,

c) Üçüncü derece dâhil kan veya kayın hısımlığı ilişkisi içinde bulunan bir kişiye karşı ya da üvey baba, üvey ana, üvey kardeş veya evlat edinen tarafından,

d) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,

e) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle,

işlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(4) Cinsel istismarın, birinci fıkranın (a) bendindeki çocuklara karşı cebir veya tehditle ya da (b) bendindeki çocuklara karşı silah kullanmak suretiyle gerçekleştirilmesi hâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(5) Cinsel istismar için başvurulan cebir ve şiddetin kasten yaralama suçunun ağır neticelerine neden olması hâlinde, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.

(6) Suç sonucu mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü hâlinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.

Madde Analizi

• Temel tanım:

  • 15 yaş altı veya algılama yeteneği gelişmemiş çocuklara her türlü cinsel davranış

  • Diğer çocuklara cebir/hile ile yapılan davranışlar

• Cezalar:

  • Basit istismar: 8-15 yıl

  • Sarkıntılık: 3-8 yıl

  • 12 yaş altı: 10+ yıl (istismar), 5+ yıl (sarkıntılık)

• Ağır hali: Organ/cisim sokma → 16+ yıl (12 yaş altı: 18+ yıl)

3. Reşit Olmayanla Cinsel İlişki (TCK 104)

Reşit olmayanla cinsel ilişki

Madde 104- (1) Cebir, tehdit ve hile olmaksızın, onbeş yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel ilişkide bulunan kişi, şikayet üzerine, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.[44]

(2) (İptal: Anayasa Mahkemesinin 23/11/2005 tarihli ve E: 2005/103, K: 2005/89 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 18/6/2014-6545/60 md.) Suçun mağdur ile arasında evlenme yasağı bulunan kişi tarafından işlenmesi hâlinde, şikâyet aranmaksızın, on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(3) (Ek: 18/6/2014-6545/60 md.) Suçun, evlat edineceği çocuğun evlat edinme öncesi bakımını üstlenen veya koruyucu aile ilişkisi çerçevesinde koruma, bakım ve gözetim yükümlülüğü bulunan kişi tarafından işlenmesi hâlinde, şikâyet aranmaksızın ikinci fıkraya göre cezaya hükmolunur.

Madde Analizi

• 15-18 yaş arası çocukla rızaya dayalı ilişki → 2-5 yıl (şikayetle)

• Nitelikli haller:

  • Evlenme yasağı bulunan kişiyle → 10-15 yıl (şikayetsiz)

  • Koruyucu aile/evlat edinen → 10-15 yıl

4. Cinsel Taciz (TCK 105)

• Cinsel amaçlı taciz → 3 ay-2 yıl (çocuğa karşı: 6 ay-3 yıl)

• Artırım sebepleri:

  • Kamu görevi/hizmet ilişkisi kötüye kullanma

  • Elektronik iletişimle taciz

  • Mağduru iş/okuldan uzaklaştırması → 1+ yıl

Önemli Notlar:

• Şikayet: 102, 104 ve 105. maddeler genelde şikayete bağlı (istisnalar var)

• Cezalar: Nitelikli hallerde yarı oran artıyor

• Ağır neticeler: Yaralama/ölüm halinde ek cezalar uygulanır

Hukuki Özet Tablo:

<

p class=”ds-markdown-paragraph”>Bu düzenlemeler, cinsel dokunulmazlık haklarını korumaya yönelik kapsamlı bir cezai sistem oluşturmaktadır.