İçerik Başlıkları
Ticari Reklamların Temel İlkeleri
Ticari reklamların:
- Doğru ve dürüst olması: Tüketiciye yanıltıcı bilgi verilmemeli, güven esas alınmalıdır.
- Toplumsal değerlere uygun olması: Genel ahlaka, kamu düzenine ve kişilik haklarına aykırı içerik barındırmamalıdır.
- İstismar etmeme: Tüketicilerin tecrübe ve bilgi eksikliklerinden faydalanarak onları yanlış yönlendirecek nitelikte olmamalıdır.
- Güvenliği tehlikeye atmama: Can ve mal güvenliğini tehdit eden unsurlar içermemelidir.
- Hassas grupları koruma: Çocukları, yaşlıları, hastaları ve engellileri hedef alarak aldatıcı veya istismar edici bir ton kullanılmamalıdır.
Reklamlarda Uyması Gereken Diğer Hususlar
- Örtülü Reklam Yasağı: Herhangi bir iletişim aracıyla fark edilmesi güç, dolaylı mesajlar içeren reklamlar yapılamaz.
- Alt Yazı ve Dipnotlar: Reklamlarda kullanılan alt yazıların tüketici tarafından kolayca okunabilir olması gerekir. Çok hızlı veya küçük yazılar, yasalara aykırıdır.
- Sağlık Beyanları: Doktor, diş hekimi veya sağlık kuruluşlarının, bir ürünün etkilerini onaylar nitelikteki beyanları kullanılamaz.
- Enerji Verimliliği: Enerji tüketimi ile ilgili bilgileri içeren reklamlarda, ürünün enerji sınıfı açıkça belirtilmelidir.
- Yanıltıcı Sloganlar: Özellikle televizyon veya radyo reklamlarında “sadece bugün”, “son şans” gibi ifadelerle tüketiciyi aceleyle karar almaya yönlendirmek yasaktır.
İndirimli Satışlara Dair Reklamlar
- Fiyat Bilgisi: İndirimden önceki fiyat, başlangıç ve bitiş tarihleri açıkça belirtilmelidir.
- Stok Bilgisi: Ürünün indirimli satılacağı miktar sınırlıysa, bu bilgi reklamlarda açıkça ifade edilmelidir.
- Yanıltıcı Görsellerin Yasağı: Tüketicide gerçek dışı bir algı oluşturacak içeriklerin kullanılmaması gereklidir.
Karşılaştırmalı Reklamlar Nasıl Yapılmalı?
Reklamlar ancak aşağıdaki kriterlere uygun şekilde karşılaştırmalı olabilir:
- Adil ve objektif karşılaştırma: Karşılaştırılan ürün veya hizmetler aynı amaçlara hizmet etmeli ve aynı kategoride olmalıdır.
- Rakiplerin itibarını koruma: Rakip ürünlere veya markalara yönelik aşağılayıcı, itibarsızlaştırıcı ifadeler kullanılmamalıdır.
- Doğrulanabilir bilgi: Reklamda yer alan bilgiler, bilimsel testler veya raporlarla desteklenmelidir.
- Haksız rekabet yaratmama: Reklam, haksız rekabeti teşvik etmemelidir.
Haksız Ticari Uygulamalar
Bir ticari uygulamanın “haksız” olarak nitelendirilmesi için şu kriterler dikkate alınır:
- Mesleki özen eksikliği: Tüketiciye saygı gösterilmeyen ve meslek etiğine aykırı yöntemler kullanılması.
- Tüketici davranışını bozma: Tüketicinin ekonomik kararlarını önemli ölçüde etkileme veya yanıltma.
- Aldatıcı ve saldırgan yöntemler: Örneğin, tüketiciyi baskı altına alan veya duygusal olarak zorlayan uygulamalar yasaktır.
Reklam Kurulu ve Görevleri
Reklam Kurulu, ticari reklam ve uygulamaların denetlenmesi için yetkilendirilmiş tek otoritedir. Görev ve yetkileri şunlardır:
- İnceleme ve denetim: Mevzuata uygun olmayan reklam ve uygulamaları tespit etme.
- Yaptırımlar: Reklamları durdurma, düzeltme, idari para cezası uygulama veya erişim engeli getirme.
- Cezaların artırılması: İhlaller tekrarlandığında cezalar 10 katına kadar artırılabilir.
Reklam Kurulu’nun yapısı:
- 19 üyeden oluşur: 10’u kamu kurumlarını, 9’u ise sivil toplum örgütlerini temsil eder.
- Başkanlığı, Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürü yürütmektedir.
Şikayet ve Başvuru Süreci
Ticari reklamlara veya haksız ticari uygulamalara ilişkin şikayetlerinizi Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu Başkanlığı’na yapabilirsiniz. Şikayetler hem online olarak hem de yazılı başvuru şeklinde iletilebilir.