İş kolu tespitine itiraz davalarında, bilirkişi raporları doğrudan hükme esas alınmamalı, tarafların itirazları dikkate alınarak ek rapor düzenlenmelidir. Yetki tespitine itiraz davalarında, mahkemenin öncelikle iş kolu ve işletme ayrımını netleştirmesi gerekir. Toplu iş sözleşmesi yorum davalarında, yalnızca sözleşme metni değil, sürece ilişkin tüm belgeler incelenmelidir. Genel kurul iptal davalarında, disiplin kurulu soruşturmaları ve ilgili belgeler dosyaya eklenmelidir. Aidat alacağı davalarında, alacağın miktarı ve dönemi belirlenerek banka hesap bilgileri istenmelidir. Sendikal faaliyetlerin durdurulması davalarında ise, tüm ilgili belgeler getirtilerek usule uygunluğu mahkemece denetlenmelidir.
İçerik Başlıkları
A. İş Kolu Tespitine İtiraz Davaları
Bu tür davalarda, mahkeme hâkimi yargılama sırasında sunulan bilirkişi raporunu aynen hükme esas almamalı, uyuşmazlığın niteliğine, tarafların iddia ve savunmalarına göre bir denetime tabi tutmalı, özellikle tarafların itirazlarını dikkate alarak gerekirse yeniden ek rapor düzenletilmesi yoluna gitmelidir. Ayrıca bu dava türünde bakanlık prosedür dosyalarının getirtilmesi önem taşımaktadır. Eğer çok sayıda işyeri varsa keşif gerçekleştirilerek fiilen yapılan iş net olarak belirlenmelidir.
B. Yetki Tespitine İtiraz Davaları
Bu dava türünde öncelikle iş koluna ve işletmeye ilişkin uyuşmazlıklar çözülmelidir. Mahkemenin kendi yetkisini öncelikle belirlemesi gerektiğinden, bu konu da işyeri-işletme ayırımına dayandığından hâkimin işyeri ve işletme kavramlarını tam olarak değerlendirmesi en önemli hususlardandır.
C. Toplu İş Sözleşmesi Yorum Davaları
Uyuşmazlığın niteliği gereği mutlaka dosya arasında bulunması gereken toplu iş sözleşmesi metni getirtilmelidir. Ancak söz konusu metin tek başına yeterli olmayıp toplu iş sözleşmesi sürecine ilişkin tüm belge ve tutanaklar, varsa protokoller dosya arasına alınmalıdır.
D. Genel Kurul İptal Davaları
Toplu iş sözleşmesi metni varsa disiplin kurulu soruşturması, tüm dayanağı belgelerle birlikte getirtilmelidir.
E. Aidat Alacağı Davaları
Sendikanın işverenden aidat alacaklarının konu olduğu bu tür davalarda, alacağın miktarı, hangi dönem ya da dönemlere ait olduğu, ilgili banka hesap numaralarının liste halinde gönderilmesi ve bu hususun tebliği, temerrüt hususunun belirlenmesi açısından mutlaka istenmelidir.
F. Sendikal Faaliyetlerin Durdurulması Davaları
Sendikalar Kanunu’nun 6.maddesi ve buna dayalı yönetmelik hükümleri uyarınca, belirtilen tüm belgelerin getirtilmesi, belgelerin belirlenen usule uygun olup olmadığının hâkim tarafından kontrol edilmesi, bu bağlamda örneğin kurucuların mal bildirimlerinin getirtilip kapalıysa açılması ve mahkemece değerlendirilmesi gereklidir.
Kaynak: Hukuk Rehberi – Adalet Bakanlığı – 2014