Deniz Hukuku Ders Notu – Marmara Üni. Hukuk F. – 2018

Ankahukuk Sitesi

7 ay önce

İçerik Başlıkları

Ders Notunun Özeti:

Devlet ve Egemenlik: Devletin temel amacı, vatandaşlarının güvenliğini sağlamaktır. Egemenlik, devletin emretme ve cezalandırma yetkisini ifade eder. Modern devletlerde egemenlik halka dayanır ve uluslararası hukuk, devletler arası ilişkileri düzenler.
Uluslararası Hukuk: Devletlerin birbirleriyle ilişkilerini düzenleyen kurallar bütünüdür. Üst bir otorite olmadığı için devletler arası anlaşmalar ve teamül hukuku önemlidir.

Karasuları ve Egemenlik: Devletin deniz ülkesi, iç sular ve karasularından oluşur. Karasularında egemenlik yetkisi vardır, ancak zararsız geçiş hakkı bu yetkiyi kısıtlar.
Zararsız Geçiş: Yabancı gemilerin, kıyı devletinin güvenliğine tehdit oluşturmadan karasularından geçiş hakkıdır.

Türk ve Yunan Tezleri:
- Yunanistan: 1982 BM Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne dayanarak karasularını 12 mile çıkarmak istemektedir. Bu kuralın teamül hukuku haline geldiğini savunur.
- Türkiye: Sözleşmeye taraf olmadığını ve Ege’nin coğrafi yapısı nedeniyle 12 mil uygulamasının hakkaniyete aykırı olduğunu ileri sürer. Türkiye, ısrarlı itirazcı pozisyonuyla bu kuralın kendisini bağlamadığını belirtir.
Hakkaniyet İlkesi: Ege Denizi’nin yarı kapalı bir deniz olması ve Türkiye’nin açık denizlere erişiminin kısıtlanmaması gerektiği vurgulanır.

1964 Öncesi: Lozan Anlaşması’na göre karasuları 3 mildi. Yunanistan 1936’da karasularını 6 mile çıkardı, Türkiye sessiz kaldı.
1964-1982: Türkiye, karasularını 6 mile çıkardı. Ege’de 6 mil, Karadeniz ve Akdeniz’de 12 mil uygulaması başladı.
1982 Sonrası: Hakkaniyet ilkesi gözetilerek karasularının genişliği belirlendi. Yunanistan’ın 12 mil teklifi Türkiye tarafından savaş sebebi sayıldı.

Yunan Tezleri:
1. 12 mil genel kuraldır ve Türkiye’yi bağlar.
2. Bu kural teamül hukuku haline gelmiştir.
3. Adaların karasuları, Yunanistan’ın siyasi ve ülkesel bütünlüğünü korur.
4. Karasularının belirlenmesi kıyı devletinin egemenlik yetkisidir.
5. Eşit uzaklık ilkesi uygulanmalıdır.
6. Türk karasuları Lozan’a göre 3 mildir.
Türk Cevapları:
1. Türkiye sözleşmeye taraf değildir.
2. Teamül hukuku kuralı olsa bile ısrarlı itirazcı olduğu için bağlayıcı değildir.
3. Yunanistan takımada devleti değildir.
4. Egemenlik yetkisi uluslararası hukukla sınırlıdır.
5. Özel durumlar ve hakkaniyet ilkesi gözetilmelidir.
6. Lozan’da karasularının genişliği değil, adaların aidiyeti belirlenmiştir.

Coğrafi Özellikler: Çok sayıda ada ve adacık, girintili çıkıntılı kıyılar, yarı kapalı bir deniz olması.
Politik ve Jeopolitik Önem: Türkiye’nin açık denizlere erişimi, stratejik konumu, adaların Türkiye’ye yakınlığı.

Hakça İlkeler: Eşit uzaklık yerine, coğrafi ve tarihi durumlar göz önüne alınmalıdır.
Diplomasi: Türkiye ve Yunanistan arasında barışçıl görüşmeler yapılmalıdır.
Uluslararası Hukuk: İhtilafın çözümü için uluslararası mahkemelere başvurulabilir, ancak Türkiye bu yolu tercih etmemektedir.

Ege Denizi’ndeki ihtilaf, karmaşık hukuki ve siyasi boyutları olan bir sorundur. Türkiye, hakkaniyet ilkesini öne çıkararak çözüm aramaktadır.

Kaynak: İstanbul Hukuk Fakültesi İMECE grubu