Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Sekreterliği tarafından, Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlıklarına. Bölge İdare Mahkemesi Başkanlıklarına ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlıklarına gönderdiği, 23.12.2021 yazım tarihli duyurusu.
T.C.
HÂKİMLER VE SAVCILAR KURULU
Genel Sekreterliği
Sayı : E.87742275-010.07-0206-2021-400/82237 23.12.2021
Konu : E-Duruşma
DAĞITIM YERLERİNE
Bilindiği üzere; hukuk yargılamalarında dosya taraf veya vekillerinin aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden duruşmaya katılmalarına ve usul işlemleri yapabilmelerine, ayrıca tanığın, bilirkişinin veya uzmanın aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden dinlenilmesine imkân sağlayan “e-Duruşma” uygulaması 15 Eylül 2020 tarihinde hayata geçirilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 149’uncu maddesinde düzenlenen “e Duruşma” uygulamasına ilişkin usul ve esaslara, Hukuk Muhakemelerinde Ses ve Görüntü Nakledilmesi Yoluyla Duruşma İcrası Hakkında Yönetmelik’te yer verilmiş olup, uygulamayla yargılamanın tüm süjeleri bakımından zaman ve emek tasarrufu sağlanması amaçlanmıştır.
Ülkemizin de üyesi bulunduğu Avrupa Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren Avrupa Yargının Etkinliği Komisyonunca (CEPEJ) 30 Haziran 2021 tarihinde yürürlüğe konulan CEPEJ(2021)4REV4 sayılı “Yargısal İşlemlerde Video Konferans Kullanılmasına İlişkin Rehber”de, devletlerin mahkemelerin ses ve görüntü nakli yoluyla yargısal faaliyet yürütebilmelerine ilişkin dayanak teşkil edecek yasal bir çerçeve oluşturmaları gerektiği belirtilerek, “e-Duruşma” uygulamasının hukuki zeminine ilişkin tavsiyede bulunulmuştur. Ayrıca mahkemenin “davanın özelliğine göre” uzaktan duruşma yapılmasının makul ve yerinde olup olmadığına karar vermesi ve kararını mutlaka gerekçelendirmesi gerektiğine vurgu yapılmıştır.
Öte yandan, İnsan Hakları Eylem Planı’nın “Adalete Erişimin Güçlendirilmesi” hedefi kapsamında (2.7.b) sıra sayılı faaliyet “e-Duruşma uygulaması yaygınlaştırılacak, tüm hukuk mahkemelerindeki duruşmalara bu uygulama üzerinden katılım imkânı sağlanacaktır.” şeklinde belirlenmiştir.
Uluslararası zeminde kabul gören, ulusal strateji belgelerimizde ve mevzuatımızda da yer alan, çağımızın gerekleri ile uyumlu olduğu hususunda kuşku bulunmayan “e-Duruşma” sistemine ilişkin uygulama ve gelişmeler Kurulumuzca da yakından takip edilmektedir. Bu kapsamda son dönemde bilhassa yargılama tarafları veya vekillerince “e-Duruşma” taleplerinin bazı mahkemelerce dikkate alınmadığı, tutanağa bağlanmayan teknik yetersizlik veya aksaklık gibi nedenlerle ya da gerekçesiz olarak reddedildiği yönündeki yakınmalar Kurulumuza iletilmektedir.
Hukuk devletinin gerekleri doğrultusunda, yargılamanın hızlı, adil ve etkin şekilde işlemesi, adalete erişimin kolaylaştırılması ve vatandaşların yargı hizmetlerinden memnuniyetinin artırılması amacıyla öngörülen “e-Duruşma” uygulamasının hâkimlerimizce benimsenerek uygulanması ve sistemin etkin şekilde kullanılması büyük önem arz etmektedir.
Bu itibarla;
“e-Duruşma” uygulamasının, yasal koşullar da gözetilerek, talebin makul ve yerinde olması hâlinde, tüm hâkimlerimizce etkin bir şekilde kullanılması suretiyle yaygınlaştırılmasının teminini, “e-Duruşma” taleplerinin işlemsiz bırakılmaması ve taleplerin makul olmayan gerekçelerle reddedilmemesi hususlarında azami hassasiyetin gösterilmesini,
Keyfiyetin merkez ve mülhakat adliyelerinde görev yapan tüm hâkimlere duyurulmasını rica ederim.
Mehmet Akif EKİNCİ
Başkanvekili
Dağıtım:
Gereği:
Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlıklarına
Bölge İdare Mahkemesi Başkanlıklarına
Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlıklarına
