İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ
ANAYASA HUKUKU TEK-ÇİFT NUMARALI ÖĞRENCİLER
PRATİK ÇALIŞMA METNİ
10-12 Aralık 2018
Cumhuriyetin Nitelikleri/Devletin Temel İlkeleri I
Varsayımsal Olay: ABC İmparatorluğunda 40 yıldır tahtta olan Kral Wilhelm’in ölümü sonucu tahta geçen oğlu Wilhelm Jr.’un reformlarından memnun olmayan halk eylem hareketleri başlatmıştır. Bunun sonucunda kral devrilmiş, kurulan X Devleti Anayasası’nın 1. maddesinde “Egemenlik millete aittir” ifadesine yer verilmiştir. Kuruluştan 3 yıl sonra anayasada yapılan değişiklik ile devlet başkanının meclis tarafından seçileceği ve 5 yıl süreyle görevde kalacağı ifade edilmiştir. 10 yıl sonra yapılan anayasa değişikliği ile ise devlet başkanının 5 yılda bir halk tarafından seçilmesi esası benimsenmiştir. Değişikliğe göre yapılan 15. seçimlerde halihazırda devlet başkanlığı koltuğunda oturan A ile 3 farklı kişi (B, C, D) aday olmuştur. Bu adayların her biri kampanyalarını gerçekleştirmiş ve seçimlerden %53 oy alan C galip ayrılmıştır. C’nin vaatlerine karşı çıkan toplumun bir kesimi tepkisini dile getirmek için çeşitli meydan ve yollarda eylemler yapmıştır. Bu sırada komşu Y Devleti’nde de olaylar patlak vermiştir. Ekonomik buhran sebebiyle uygulanan önlemlere karşı başlatılan eylemler 45 yıl önce askeri darbe ile başkanlık koltuğuna oturan ve hala bu görevi sürdüren N’ye karşı protestolara dönüşmüştür. Eylemciler başkanlık için seçim yapılmasını talep etmişlerdir.
Eylemlerin büyümesi sonucunda N başkanlık için seçim yapılması talimatını vermiştir.
Eylemin baş aktörlerinden olan M de adaylık başvurusunda bulunmuştur. Bu sırada protestolara devam eden eylemcilere yapılan müdahale sonucu 1000 kişi hayatını kaybetmiştir. M’ye karşı ise cebir ve şiddet kullanarak anayasal düzeni bozmaya teşebbüs suçu işlediği iddiasıyla kamu davası açılmış ve M’nin adaylığı reddedilmiştir. Başka adayın bulunmadığı seçimlerde N %70 oy alarak başkan olmuş ve sonuçlar hiçbir protesto ile karşılaşmamıştır. Başkan N konuşmasında kendisinin halkın büyük çoğunluğunun desteğini aldığını, komşu X ülkesindeki seçim sonuçlarının aksine tek bir protesto ile karşılaşmadığını belirterek ülkesinin demokratikliğine vurgu yapmıştır.
Sorular:
1. X Devleti Anayasası’nın 1. maddesinin ilk halini ve bu maddede yapılan ilk değişikliği
ilgili anayasal ilke bağlamında değerlendiriniz.
2. X Devleti ile Y Devleti’nde gerçekleşen olayları demokratik devlet ilkesi ve bu ilkenin
gerekleri ışığında değerlendiriniz.
Kaynak: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İMECE grubu
