Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Borçlar Hukuku Özel dersi için 2008 tarihinde yapılan final sınavı
SORU I: Ankara’da ikamet eden pul koleksiyonu meraklısı (D), İstanbul’da ikamet eden (F)’nin çok nadir bulunan bazı pulların yer aldığı koleksiyonunu satmak istediğini öğrenir. 01.04.2007 yapılan pazarlık sonucunda (F) 50 000 YTL karşılığında koleksiyonu (D)’ye devretmeyi kabul eder. Taraflar arasındaki anlaşmaya göre, (D) satım bedelini peşin ödeyecek; (F) ise koleksiyonu 01.06.2007 tarihinde teslim edecektir. Ayrıca koleksiyonun teslim edilmemesi halinde (F)’nin 30 000 TL cezai şart ödeyeceği kararlaştırılmıştır.
15.04.2007 tarihinde İstanbul’da gök gürültülü şiddetli yağış başlamış ve (F)’nin evine isabet eden yıldırım nedeniyle meydana gelen yangında, koleksiyon da yanarak telef olmuştur. Bu durumdan habersiz olan (D), (F)’den olan koleksiyonun teslimine ilişkin alacağını 70 000 TL’na (X)’e devretmiştir.
1) (D), (F)’ye karşı koleksiyonu teslim etmemesinden dolayı sorumlu mudur? Neden? (5 p.).
2) (D), peşin ödediği bedelinin iadesini talep edebilir mi? Bunun için hangi hukuki sebebe dayanması gerekir? Gerekçeli olarak açıklayınız.(15 p.).
3) Olayda ne tür bir cezai şart söz konusudur? (10 p.).
4) (D), kararlaştırılan cezai şartı talep edebilir mi? Neden? (5 p).
5) (D) ile (X) arasında yapılan alacağın temliki işlemi geçerli midir? (D)’nin (X)’e karşı sorumlu olup olmadığını ve sorumluluğun kapsamını gerekçeli olarak açıklayınız. (25 p).
SORU II: (A), maliki olduğu bir malı 01.01.2005 tarihinde 10.000 TL’na (B)’ye satmıştır. Sözleşmeye göre (B), parayı (K)’ya ödeyecektir. Durumdan hemen haberdar olan (K) satım bedelini talep etmiş, ancak (B) değişik mazeretler üreterek ödemeden kaçınmıştır. (K)’nın uzun süren mücadelesine rağmen (B) hâlâ ifada bulunmamış, ancak (K)’yı yatıştırmak için 01.01.2006 tarihinde değerli bir taşınır malını rehin vermiştir.
1) (A) ile (B) arasında yapılan işlemin hukuki niteliğini belirtiniz.(5 p)
2) (A), sonradan (B)den satım bedelini (K)’ya değil de kendisine ödenmesini talep edebilir mi?(5 p.).
3) (K)’nın alacağı somut olayda hangi tarihte zamanaşımına uğrar? Neden?(10 p.).
SORU III: Müteahhit (M), 10 ton çimento ihtiyacını karşılamak için (E) ve (F) isimli toptancılarla görüşür. (E) 10 ton çimentoyu 5 000 TL’ye teslim edebileceğini bildirirken, (F) 6 000 TL’lık teklif verir. Bunun üzerine (M), 1 Ağustos 2005 tarihinde (E) ile sözleşme yapar. Sözleşmeye göre teslimatın 1 Eylülde gerçekleşmesi gerektiği halde (E) borcunu bu tarihte ifa etmemiştir. 15 Eylül 2005 tarihine gelindiğinde, 10 ton çimentonun piyasa fiyatı 10 000 TL’ye yükselmiştir.
1) Müspet zarar kavramını tanımlayarak; somut olayda (M)’nin müspet zararını hesaplayınız(10 p).
2) Menfi zarar kavramını tanımlayarak, somut olayda (M)’nin menfi zararını hesaplayınız(10 p.).
