Özgürlük Bildirgesi (İngilizce: Emancipation Proclamation), Amerikan İç Savaşı sırasında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Abraham Lincoln’un savaş yetkileri kapsamında verdiği bir başkanlık emridir. Bildirge, ülkedeki 4 milyon kölenin 3.1 milyonunu özgür ilan etti. Bunların 50.000’i derhal serbest bırakılırken, geri kalan kısmı Birlik ordusu ilerleme katettikçe azat edildi. 22 Eylül 1862’de Lincoln, 1 Ocak 1863 tarihine kadar Birlik kontrolüne dönmeyen Amerika Konfedere Devletleri’nin herhangi bir eyaletinde bulunan tüm kölelerin özgür olduğuna dair resmî talimat vereceğini açıkladı. Konfederasyon kontrolü altında olan ve geçerli olduğu yerleri sıralayan asıl bildirge 1 Ocak 1863 tarihinde imzalandı ve yayınladı. Lincoln, başkanlık emrini Amerika Birleşik Devletleri Anayasası’nın 2. bölümünün II. maddesi altında, “Ordu ve Donanma Komutanı” olarak verdi. (1)
Özgürlük Bildirgesi Tam Metni (2)
Abraham Lincoln
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı’nın Bildirgesi
Yüce Tanrımızın yarattığı 1862 yılının Eylül ayının 22. gününde, diğer unsurların yanı sıra, aşağıdaki hususları da içeren bu bildirge Amerika Birleşik Devletleri Başkanı tarafından yayınlanmıştır.
Yüce Tanrımızın yarattığı 1863 yılının Ocak ayının 1. gününde, herhangi bir eyalette veya eyaletlerin belirli mahallerinde, halkın aksi halde Amerika Birleşik Devletleri’ne isyan içinde olacaklarının kabul edileceği hal ve şart altında, köle olarak tutulan tüm insanlar bu tarihten itibaren ve sonsuza kadar özgür kılınacak ve böylelikle kara ve deniz güçleri dahil olmak üzere, devletin yürütme gücü bu insanların özgürlüklerini tanıyacak ve koruyacaktır ve bu insanların tümüne veya herhangi birine özgürlükleri için yapacakları herhangi bir girişimi bastırmaya yönelik eylem ya da eylemlerde bulunmayacaklardır.
Başkanlığın iradesi; bildirge gereği daha önce bahsi geçen Ocak ayının 1. gününde, eğer vuku bulursa, Amerika Birleşik Devletleri’ne karşı isyan hareketinde olduğu kabul edilecek insanların içinde yer aldığı eyaletleri tespit edecek, ancak o gün iyi niyetle oy verme hakkı olan insanlarının çoğunluğunun katılımlarıyla, Amerika Birleşik Devletleri Kongresi’ne seçilen üyeler tarafından temsil edilen eyalet ve insanların, aksi yönde kuvvetli şahadet olmadıkça, Amerika Birleşik Devletleri aleyhine isyan içinde olmadığı, bağlayıcı olarak kabul edilecektir.
Böylece şimdi ben, Amerika Birleşik Devletleri’nin Başkanı Abraham Lincoln, bana tanınan Amerika Birleşik Devletleri ordusunun ve Deniz Kuvvetleri’nin Başkumandanlığı yetkisine dayanarak, Ocak ayının bu 1. günü, yüce Tanrımızın 1862 yılında Amerikan Hükümeti’ne ve otoritesine fiilen başkaldırılması zamanında isyanı bastırmak için uygun ve gerekli bir savaş tedbiri olarak kamuoyuna ilan ediyorum ki, yukarıda bahsi geçen birinci günden başlamak üzere, halkı Amerika Birleşik Devletleri’ne isyan eden eyaletleri ve eyalet mahallerini toplam yüz gün süreyle tespit ve ilan ediyorum:
Arkansas, Texas, Louisiana (…) [burada Amerikan Güney Eyaletleri Konfederasyonu tarafından denetlenen tüm bölgelerin detaylı listesi vardır.]
Ve yetkimin gereği olarak ve yukarıda bahsedilen amaç doğrultusunda emrediyor ve beyan ediyorum ki, belirtilen eyaletlerde veya eyalet mahallerinde köle olarak tutulan tüm insanlar bundan böyle özgür kılınacaklardır ve ordu ve deniz kuvvetleri dahil olmak üzere, Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti bundan böyle, söz konusu insanların özgürlüklerini tanıyacak ve koruyacaktır.
Ve ben, özgür kılınan insanlara, kişisel savunmaları için mecbur olmadıkça hiçbir şiddete başvurmamalarını ihtaren emrediyor ve onlara ortam izin verdikçe makul bir maaş karşılığında sebatla çalışmalarını tavsiye ediyorum.
Ve yine beyan ediyor ve bilinmesini istiyorum ki, bu insanlardan şartları uygun olanları kalelerde, mevzilerde, istasyonlarda ve diğer yerlerde konuşlandırılmak üzere Amerika Birleşik Devletleri ordusuna kabul edileceklerdir.
Ve bu anayasanın teminatında bulunan ve en halisane duygularla adaletli olduğuna inanılan işbu kararla ilgili, askeri harekât vukuunda, insanlığın basiretli hükümlerine ve her şeye kadir Tanrı’nın himmetine başvuruyorum.
Kaynakça:
(1) Özgürlük Bildirgesi, Wikipedia, Erişim Tarihi: 02.10.2023
(2) Batıya Yön Veren Metinler, Cilt 3, İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı
