Yargıda Gerekçe Sorunu

Yargı’nın odaklaşmış temel sorunu üç beşi geçmez; bunlar içinde gerekçe de vardır. Bu temel sorunları çözebilirsek yargı beş yıl içinde düzlüğe çıkar; ikincil sorunların çözümü de temel kavramların bilinci ve bilgisiyle çözülecektir. Bu nedenle, gerekçe; bilim ve yargı alanında özel bir duyarlılıkla ele alınması gereken bir kavram.

Gerekçe 1789 Fransız başkaldırımı ile gelişen özgürlükçü düşünce akımını n temel birikiminin ürünüdür. Ancak tarihsel açıdan kökleri, insanoğlunun bilme istenci” bilincine varmaya başladığı dönemlere kadar iner.

Mantık, gerekçenin diğer bir kaynağıdır. Doğada olduğu gibi düşünce alanında da her yargının (hükmün) bir nedeni olmalıd ır. Mantık alanında öngörülmüş ” doğru ve sağlıklı sonuçlara ulaşabilmek için varolan her şeyin neden var olduğunun gerekçelendirilmesini önerir ve bekler” biçiminde açıklanan düşünce yasası ; bir düşüncenin ancak yeter nedenlere ( neden olan diğer düşüncelere) indirgendiği ölçüde anlaşılabilir ve geçerli olacağını önerir.

Gerekçe ile etik(ahlak) arasındaki ilişki de göz ardı edilemez. Çünkü ” bilgi verme yükümlülüğü” de aynı zamanda etik ilkesinin gereğidir.

Hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü ilkelerinin gereği olarak; Anayasa başta olmak üzere yürürlükteki hukuk (normatif- doğmatik), gerekçenin buyurucu kaynağını oluşturur. Bütün mahkemelerin her türlü kararlar ı gerekçeli olarak yazılır” (Anayasa 141/3). Anayasaya ko şut olarak HUMK. 388 ve CMUK 260 maddelerinde de gerekçe konusunda buyurucu kurallar öngörülmüştür. Bir iç hukuk kuralı niteliğinde olan İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin 6. maddesinde açıkça yer almasa bile; İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi(IHAM) kararlarında gerekçeyi” doğru ve güvenli adil yargılanma hakkının temel bir unsuru olarak nitelendirmektedir.

Çetin AŞÇİOĞLU

Yargıtay Onursal Üyesi

MAKALENİN TAMAMINI BURADAN OKUYABİLİRSİNİZ!

Subscribe
Bildir
guest

0 Yorum
Eskiler
En Yeniler Beğenilenler
Inline Feedbacks
View all comments

🔗 Günün ilgi Görenleri

Arabuluculuk Anlaşma Tutanağı – Cebri İcraya Elverişlilik

Arabuluculuk anlaşma belgesinde; alacağın şarta bağlanması, eda hükmü içermemesi...

Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi – 2024-2025 Yılı

Resmî Gazete'de 03.10.2024 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye Barolar...

Modern Kültürde Hukuk ve Ahlak

Giriş Günümüzde bitmeyen davalar, suçun çeşitlenip artması, suçların çoğalması, hapishanelerin...

Abdullah Öcalan Davası – Abdullah Öcalan’ın Avukatlarının Temyiz Lahiyası

YARGITAY DOKUZUNCU CEZA DAİRESİ BAŞKANLIĞINA DOSYA NO : ANKARA 2....

İmar Planlarına Karşı Açılacak İptal Davaları Özelinde...

“İmar”, bir bölgenin yaşam koşullarının uygun olmasını sağlamak, yerleşim...

Türk Ceza Hukukunda Tekerrürün Sonuçları

Tekerrür 5237 Türk Ceza Kanunu’nun “Genel Hükümler” başlıklı ilk...

Yüksek Yargı Organları Arasında İçtihat Birliğinin Sağlanması

Hukuk kuralları, ülke çapında tutarlı ve birbiriyle uyumlu bir...

Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkı Perspektifinden Adli...

Anayasanın 19. ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 5. maddesinde...

Ceza Muhakemesi Hukukunda İletişimin Denetlenmesi Tedbiri Ve...

Bu makalede, suçların soruşturulması ve kovuşturulması amacıyla Ceza Muhakemesi Kanunu’nun...

Yaşanan Bir Gemi Kazasının Sonuçlarının Çatma Hukuku...

Özet Bu çalışmada, Antalya Kaleiçi Yat Limanı'nda meydana gelen ve...

Suça İştirak Ve Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlarda...

📃 Hukukumuz iştirak noktasında ikilik sistemini benimsemiş ve suç...

Evliliğin İrade Sakatlığı Nedeniyle İptali

Evlenme bir aile hukuku sözleşmesidir. Aile hukukuna özgü bu...
0
Would love your thoughts, please comment.x