Çarşamba, Eylül 27, 2023
Ana SayfaMakaleYargıda Gerekçe Sorunu

Yargıda Gerekçe Sorunu

Tarih:

Yargı’nın odaklaşmış temel sorunu üç beşi geçmez; bunlar içinde gerekçe de vardır. Bu temel sorunları çözebilirsek yargı beş yıl içinde düzlüğe çıkar; ikincil sorunların çözümü de temel kavramların bilinci ve bilgisiyle çözülecektir. Bu nedenle, gerekçe; bilim ve yargı alanında özel bir duyarlılıkla ele alınması gereken bir kavram.

Gerekçe 1789 Fransız başkaldırımı ile gelişen özgürlükçü düşünce akımını n temel birikiminin ürünüdür. Ancak tarihsel açıdan kökleri, insanoğlunun bilme istenci” bilincine varmaya başladığı dönemlere kadar iner.

Mantık, gerekçenin diğer bir kaynağıdır. Doğada olduğu gibi düşünce alanında da her yargının (hükmün) bir nedeni olmalıd ır. Mantık alanında öngörülmüş ” doğru ve sağlıklı sonuçlara ulaşabilmek için varolan her şeyin neden var olduğunun gerekçelendirilmesini önerir ve bekler” biçiminde açıklanan düşünce yasası ; bir düşüncenin ancak yeter nedenlere ( neden olan diğer düşüncelere) indirgendiği ölçüde anlaşılabilir ve geçerli olacağını önerir.

Gerekçe ile etik(ahlak) arasındaki ilişki de göz ardı edilemez. Çünkü ” bilgi verme yükümlülüğü” de aynı zamanda etik ilkesinin gereğidir.

Hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü ilkelerinin gereği olarak; Anayasa başta olmak üzere yürürlükteki hukuk (normatif- doğmatik), gerekçenin buyurucu kaynağını oluşturur. Bütün mahkemelerin her türlü kararlar ı gerekçeli olarak yazılır” (Anayasa 141/3). Anayasaya ko şut olarak HUMK. 388 ve CMUK 260 maddelerinde de gerekçe konusunda buyurucu kurallar öngörülmüştür. Bir iç hukuk kuralı niteliğinde olan İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin 6. maddesinde açıkça yer almasa bile; İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi(IHAM) kararlarında gerekçeyi” doğru ve güvenli adil yargılanma hakkının temel bir unsuru olarak nitelendirmektedir.

Çetin AŞÇİOĞLU

Yargıtay Onursal Üyesi

MAKALENİN TAMAMINI BURADAN OKUYABİLİRSİNİZ!

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.

İçeriğimize yorumda bulunmak ister misiniz?

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

ankahukuk
ankahukukhttp://www.ankahukuk.com
Ankahukuk Sitesi kurucusu ve yöneticisi

İlginizi Çekebilir

Kat Maliklerinin Yapı Maliki Sıfatıyla Hukuki Sorumluluğu

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 69. maddesinde ağırlaştırılmış bir...

Roma Hukuku Perspektifinden 15. Yüzyıl Polonya’sında Boşanma

Roma Hukuku, milâttan önce sekizinci yüzyıldan, milâttan sonra 565...

7418 Sayılı Kanun İle Yapılan Değişiklikler Çerçevesinde Artırma İlânı

Cebri icra hukukunda temel paraya çevirme yöntemi açık artırma...

Karşılaştırmalı Hukuk Perspektifinden Babalık Karinesi

Dünyadaki pek çok hukuk düzeninde olduğu gibi Türk hukukunda...

Türk Borçlar Kanunu Ve Viyana Satım Antlaşması (Cısg) Çerçevesinde Alıcının Yükümlülükleri

Türk Borçlar Kanununa göre satış sözleşmesi, satıcının, satılan malın...

Siteden