Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku, 28.12.2015 tarihli pratik çalışma
OLAY I
Yeşil Sahil Sulama Birliği’nin 18/9/1998 dönemine ilişkin işlemleri İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Kontrolörlüğünce incelenerek 13.11.2009 tarih ve 128/8 sayılı denetim raporunda tespit edilen 436.653,15 TL kurum zararının birlik başkanı ve yöneticilerinden talep edilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
Madde 71
Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır. Kamu zararının belirlenmesinde; a) İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması, b) Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması, c) Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulması, d) İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması, e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması, g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması, Esas alınır.
Kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir. Alınmamış para, mal ve değerleri alınmış; sağlanmamış hizmetleri sağlanmış; yapılmamış inşaat, onarım ve üretimi yapılmış veya bitmiş gibi gösteren gerçek dışı belge düzenlemek suretiyle kamu kaynağında bir artışa engel veya bir eksilmeye neden olanlar ile bu gibi kanıtlayıcı belgeleri bilerek düzenlemiş, imzalamış veya onaylamış bulunanlar hakkında Türk Ceza Kanunu veya diğer kanunların bu fiillere ilişkin hükümleri uygulanır. Ayrıca, bu fiilleri işleyenlere her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemelerin iki katı tutarına kadar para cezası verilir. Kamu zararının, bu zarara neden olan kamu görevlisinden veya diğer gerçek ve tüzel kişilerden tahsiline ilişkin usûl ve esaslar, Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
SORULAR
- Yeşil Sahil Sulama Birliği’nin idari teşkilat içerisindeki yerini belirleyerek niteliği hakkında bilgi veriniz.
- Yukarıdaki idari işlem/işlemleri belirleyerek bu işlemlere karşı dava açılıp açılamayacağını tartışınız.
OLAY II
(A) şirketiyle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı arasında Danıştay incelemesinden geçirilerek akdedilerek 15.12.1999 tarihinde yürürlüğe girmiş olan sözleşmeye istinaden İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi ve Enerji Satış Anlaşması imzalanması talebiyle TEAŞ Genel Müdürlüğü’ne başvuruda bulunulsa da bu talep zımnen reddedilmiştir. (A) şirketi ise bu red işlemine karşı dava açmak istemektedir.
Bilgi 1: 20 yılda şirkete ödenecek enerji bedelinin kendileri tarafından üretilmesi durumunda 20 yıllık enerjinin kendilerine 4.056.000.000 Dolar, sonradan şirkete fazladan 8.000.000.000 Dolar ödeneceği ileri sürülmüştür.
Bilgi 2: Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığıyla şirket arasında imzalanan sözleşmede şirkete işletme hakkı devir bedeli adı altında ön ödeme yapılması öngörülmüştür. Ayrıca rehabilitasyon, yenileme ve tevsii yatırımlarına ait geri ödemelerin sözleşmesi eki tarife tablolarında devrin ilk gününden başlayarak A şirketine ödenmesini sağlayacak şekilde yer alsa da bu yatırımların bir bölümünden veya tamamından vazgeçilmesi halinde şirkete sağlanmış olan ön finansmanın geri alınmasına dair hükümler de bulunmaktadır.
SORULAR
- Olaydaki idari faaliyetin niteliği hakkında bilgi veriniz.
- Ön finansmanın geri alınmasına dair hükümlerin hukuki niteliği hakkında bilgi veriniz.
- TEAŞ Genel Müdürlüğü’nün işlemi hukuka uygun mudur? Tartışınız.
- Olaydaki uyuşmazlık hangi yargı kolunda çözümlenmelidir?
- A şirketinin yabancı menşeli olması halinde yukarıdaki soruya vereceğiniz cevap değişir miydi?
Ankahukuk Sitesi kurucusu ve yöneticisi
